Sinds vorige week denk ik de oorzaak te weten voor vele jaren chronische klachten. Maar ik weet niet goed hoe het op te schrijven. Dan maar over het proces…
Afgelopen week lag ik op de tafel van Nicole Zoontjens en zei zo terloops dat het toch vreemd was… dat ik 2 jaar geleden weliswaar 17kg ben afgevallen, maar dat mijn vetpercentage nog altijd hoog blijft op ca. 23% (en soms 24%). Na het gesprek dat volgde ben ik gaan nadenken… zit hier dan ergens de aanleiding?
‘k Neem je kort mee in mijn ontdekkingstocht na deze constatering; daarmee heb je meteen een beeld hoe ik omga met mijn gezondheid in de dagelijkse praktijk… 🙂
slank en toch te dik
Twee jaar geleden was ik veel te zwaar. Ik ben op dieet gegaan en ben 17 kilo afgevallen. Ik was zeer gelukkig met het resultaat. En nog steeds eigenlijk. Sindsdien houd ik mijn gewicht wat meer nauwlettend in de gaten, om te zien wat de effecten zijn op wat ik wel doe/eet of juist niet.
Mijn weegschaal vertelt mij de afgelopen jaren dat ik in kilogrammen het ideale gewicht heb voor mijn leeftijd en lengte. Ook mijn BMI is uitstekend. Maar het vetpercentage is veel te hoog. En dat is gevaarlijk.
De afgelopen jaren heb ik geprobeerd met anders eten en bewegen om ook het vetpercentage verder naar beneden te krijgen. Maar het vetpercentage is (en blijft) zo hoog, dat ik eigenlijk obesitas heb. Ik ben slank én gevaarlijk te zwaar. Maar hoe kan dat dan?
visceraal vet
Waarschijnlijk heb ik te veel ‘orgaanvet’ of visceraal vet. Je ziet daar niet veel van, maar het vet zit dan om en tussen je organen; je darmen, je longen, om je hart. En dat alles kan tot allerlei medische klachten leiden. Denk aan hartziekten, kanker, beroerte, dementie, diabetes, artritis en slaapproblemen. Niet iets waar ik op ga zitten wachten!
Maar waar zit dan de oorzaak van al dat viscerale vet? Dat is terug te herleiden tot een simpel lijstje
- suikerrijk eten en drinken
- alcohol
- transvetten
- vezelarm dieet
- te weinig beweging
- eiwitarm dieet
- verkeerde darmbacteriën
- stress en cortisol
- onvoldoende slaap
- overgang
- erfelijke factoren
Als ik dan even ga afstrepen:
suikerrijk eten en drinken / alcohol: Koolhydraten (suikers) eet ik al bijna 8 jaar alleen zéér bewust en eigenlijk bijna niet. Zo drink ik bijvoorbeeld geen frisdrank en zelden fruitsappen. Maar ook toetjes in een restaurant sla ik eigenlijk bijna altijd over. Alcohol kan ik niet goed tegen (van één glas wijn kan ik al dronken worden) dus gebruik ik zéér met mate.
transvetten / vezelarm dieet: Transvetten komen vooral voor in kant-en-klaar producten; ook die eet ik zeer zelden, alles wat ik eet is zoveel mogelijk vers bereid. En ook op vezels let ik altijd goed; mijn darmen vinden dat gewoon lekker.
te weinig beweging: Hm, tja. Ik heb eigenlijk altijd spierpijn en bewegen heb ik eigenlijk nooit leuk gevonden. Sport op school niet en een sportschool snap ik ook niets van (en dat heb ik serieus 6 jaar 3x in de week geprobeerd!).
eiwitarm dieet: Eiwitten zou ik genoeg binnen moeten krijgen, maar mijn lichaam blijft er een verlangen naar houden. Bovendien vinden mijn darmen en spieren de extra eiwitten als supplementen fijn. Maar daar heb ik al eerder over geschreven…
verkeerde darmbacteriën: Tja, ik heb de ziekte van Crohn, mijn darmen zijn nooit heel erg happy. Regelmatig neem ik een probiotica kuur en antibiotica kuren zal ik eigenlijk nooit gebruiken (want die doden niet alleen de ‘slechte’ bacteriën bij een ontsteking, maar ook de goede bacteriën).
stress en cortisol: Geen idee… heb ik stress?
onvoldoende slaap: Ja. Ik heb slaapapneu. Ondanks dat ik elke dag op hetzelfde tijdstip ga slapen en elke dag op hetzelfde uur opsta ben ik nooit uitgerust en word ik altijd moe wakker.
overgang / erfelijke factoren: Geen idee en ik kan er niets aan doen… 😉
teveel cortisol
Mijn autodidactische* zelf is op zoek gegaan naar antwoorden. Wat zorgt voor het vasthouden van vet terwijl je er een gezond dieet op na houdt? Het antwoord kan dus cortisol zijn, met name teveel cortisol. En verder op zoek kom ik een lijst tegen van klachten als je cortisol niveaus te hoog zijn:
- slecht slapen
- vermoeidheid
- verminderd immuunsysteem
- gewichtstoename (in de buikstreek)
- behoefte aan suikers
- verandering van de bloeddruk
- verlaagd libido
- negatieve stemming
- maag- en darmklachten
- rugklachten en hoofdpijn
Ik denk dat veel klachten op mij van toepassing zijn… eigenlijk allemaal wel, in meer of mindere mate. Geen leuke constatering…
oorzaken te hoog cortisol
Cortisol is een stresshormoon. Bij stress zal in eerste instantie de adrenaline verhogen, maar als de stress langer duurt, neemt cortisol het over. Beide hormonen zorgen ervoor dat je kunt vechten of vluchten in een gevaarlijke situatie. Je bent dan helemaal alert: je bloeddruk gaat omhoog en je lichaam doet alles om heel gefocust te zijn.
Maar heb ik stress dan? Eigenlijk denk ik dat ik heel normaal ben en normaal met stress omga. Maar hoe kun je dat nou weten als het altijd al zo is geweest…
heb ik stress?
De laatste dagen/week ben ik over de vraag ‘heb ik stress?’ steeds meer na gaan denken. En uiteindelijk moet ik tot de conclusie komen dat ik altijd gestrest ben, al mijn hele leven. Maar het is voor mij heel gewoon, omdat het altijd al zo is geweest. Er komen beelden van mijzelf voorbij als kind, als jong volwassene en daarna. Talloze situaties die, als ik er nu op terugkijk, heel stressvol waren.
Een paar mogelijke voorbeelden van stress-oorzaken…
Toen ik negen was waren wij met ons gezin al 13 keer verhuisd (waaronder 2 keer naar het buitenland). Vriendjes maakte ik niet meer op school, want we gingen binnenkort toch weer weg.
Mijn ouders zijn op mijn negende gescheiden; daarna woonde ik samen met mijn moeder en leefden we van een kleine bijstandsuitkering. Als de koelkast een vreemd geluid maakte, dan gingen wij ons al zorgen maken waar het geld voor een nieuwe koelkast vandaan moest komen.
In mijn pubertijd heb ik lange tijd in een rolstoel gezeten zonder te weten of ik er ooit vanaf zou komen. Ik heb geen diploma’s gehaald, behalve de mavo (en daar heb ik ook nog eens 7 jaar over gedaan).
de stress loslaten
En zo is mijn leven alsmaar doorgegaan. Tot nu. Ik heb alles op de rit en alles gaat goed. Geen enkele reden voor stress. Dus mag ik het loslaten. Maar kan ik het ook loslaten na een heel leven eraan gewend te zijn? Dat is een mooie onderzoekingstocht deze laatste paar weken van het jaar.
wat kan ik ‘doen’ om de cortisol te verlagen?
Behalve kijken wat ik kan doen aan de stress-oorzaken ga ik ondertussen op zoek naar hoe ik de cortisol niveaus kan verlagen. Van de verschillende lijstjes vind ik drie middelen die ik al gebruik, maar waarvan aangeraden wordt om de dosering te verhogen.
Ashwaganda is een soort van ‘wondermiddel‘, uit een studie blijkt dat de effecten vergelijkbaar zijn met die van lorazepam. Het verlaagt niet alleen de cortisol, maar heeft ook effect op de oorzaken van de cortisolverhoging en de lichamelijke klachten daarbij.
Rhodiola of rozewortel verlicht de symptomen van vermoeidheid en van stress, zo blijkt uit diverse wetenschappelijke studies.
en dus…
…ga ik aan de slag! Maar ik krijg steeds meer het gevoel dat hier (een deel van) de oorzaak ligt van de vele chronische aandoeningen waar ik al vele tientallen jaren last van heb. Het is tijd voor verandering. 🙂
Een kleine voetnoot: In dit blogartikel vind je een aantal links naar websites met uitleg en verklaringen. Zo heb ik in mijn zoektocht vele tientallen sites gevonden die mijn bevindingen onderschreven. De links in dit blogartikel zijn de artikelen met de beste of meest duidelijke uitleg. Maar laat duidelijk zijn dat het niet mijn enige onderbouwing is…
*Ja, ik heb geen medische kennis. Maar mijn eigen lichaam ken ik als geen ander. Daarbij heb ik in mijn leven zoveel lichamelijke tegenslagen gehad (en overwonnen) dat ik zaken aardig kan inschatten. En nee, wat hier staat geschreven is niet van toepassing op jou, maar wel heel specifiek op mij.